Standardy ochrony małoletnich w podmiocie leczniczym

SP ZPZ Przychodnia Zdrowia w Słomnikach

Działając na podstawie art. 22b ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (tekst jedn. Dz. U. 2023, poz. 1304) wprowadza się „Standardy ochrony małoletnich w podmiocie leczniczym SP ZOZ Przychodnia Zdrowia w Słomnikach”

Sekcja I. Postanowienia ogólne i definicje

• Niniejsze „Standardy ochrony małoletnich” (zwane dalej „Standardami”) określają zasady i procedury postępowania zapewniające bezpieczne relacje pomiędzy Małoletnimi, a personelem podmiotu leczniczego SP ZOZ Przychodnia Zdrowia w Słomnikach.
• Obowiązek dotyczy wszystkich podmiotów świadczących usługi zdrowotne, oraz zasady postępowania w przypadku stwierdzenia lub podejrzenia krzywdzenia Małoletniego.
• Standardy obowiązują wszystkich członków personelu, pacjentów, osoby towarzyszące pacjentom, w szczególności rodziców, opiekunów prawnych
  i faktycznych, a także inne osoby przebywające na terenie zakładu leczniczego.
• Użyte w niniejszych „Standardach ochrony małoletnich” pojęcia oznaczają:
• Za wdrożenie, realizację i nadzór nad wykonywaniem Standardów odpowiada Dyrektor lub osoba przez niego upoważniona na piśmie. Postanowienia Standardów dotyczące Dyrektora stosuje się odpowiednio do osoby upoważnionej, o której mowa w zdaniu poprzedzającym.

• Standardy – niniejsze Standardy ochrony małoletnich;
• Podmiot leczniczy – podmiot leczniczy SP ZOZ Przychodnia Zdrowia
  w Słomnikach z siedzibą w Słomnikach, ul. św. Jadwigi Królowej 2,
  NIP: 9441989022, REGON: 357372498, numer księgi rejestrowej RPWDL: 000000006687;
• Małoletni – osoba, w tym pacjent, która nie ukończyła 18. roku życia;
• Niebieska Karta – procedura „Niebieskiej Karty”, o której mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (tekst jedn. Dz. U. 2024, poz. 424)
• Rejestr – Rejestr Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym, o którym mowa w ustawie z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (tekst jedn. Dz. U. 2023, poz. 1304 ze zm.);
• K.k. – ustawa z dnia 6 czerwca 1967 r. Kodeks karny (tekst jedn. Dz. U. 2024, poz. 17 ze zm.);
• K.r.i.o. – ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn. Dz. U. 2023, poz. 2809 ze zm.);
• Opiekun prawny – osoba sprawująca opiekę nad Małoletnim na podstawie obowiązku ustawowego, w tym rodzic lub inny przedstawiciel ustawowy;
• Opiekun faktyczny – osoba sprawująca faktyczną opiekę nad Małoletnim, pomimo braku obowiązku ustawowego;
• U.p.n. – ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2023 r. poz. 172 oraz z 2022 r. poz. 2600 ze zm.);
• Pracownik – osoba wykonująca lub zamierzająca wykonywać obowiązki zawodowe w zakładzie leczniczym w strukturze SP ZOZ Przychodnia Zdrowia w Słomnikach, w ramach stosunku pracy lub stosunku cywilnoprawnego, w tym w szczególności umowy zlecenia, kontraktu B2B lub umowy wolontariatu;
• Krajowy Rejestr Karny – Krajowy Rejestr Karny, o którym mowa w ustawie z dnia 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym (Dz. U. 2023, poz. 1068 ze zm.)
• Dyrektor – dyrektor podmiotu leczniczego SP ZOZ Przychodnia Zdrowia
  w Słomnikach.

Sekcja II. Bezpieczne relacje pomiędzy małoletnim a personelem. Zachowania niedozwolone

1. Rekrutacja personelu

• Do wykonywania obowiązków zawodowych w Podmiocie leczniczym, w tym
  w szczególności w zakresie kontaktów z małoletnimi, dopuszczeni są wyłącznie Pracownicy, których dane nie zostały ujawnione w Rejestrze oraz niekarani za przestępstwa określone w rozdziałach XIX, XXV oraz art. 189a i art. 207 K.k. oraz przepisach u.p.n. lub za odpowiadające im przestępstwa przewidziane w przepisach prawa obcego.
• Przed dopuszczeniem Pracownika do wykonywania obowiązków zawodowych, a w przypadku zatrudnienia w ramach stosunku pracy, przed jego nawiązaniem, Dyrektor:
  • uzyskuje informację, czy dane Pracownika zamieszczone są
    w Rejestrze;
  • żąda od Pracownika przedłożenia informacji z Krajowego Rejestru Karnego, a w przypadku Pracowników będących obywatelami innego państwa – informacji z rejestru karnego państwa obywatelstwa uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi.
• Przed nawiązaniem stosunku pracy lub rozpoczęciem wykonywania czynności zawodowych w przypadku stosunku cywilnoprawnego Pracownik zobowiązany jest złożyć oświadczenie o państwie lub państwach, w których zamieszkiwał
  w ciągu ostatnich 20 lat, innych niż Rzeczpospolita Polska i państwo obywatelstwa, oraz jednocześnie przedłożyć informację z rejestrów karnych tych państw uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi, zgodnie z załącznikiem nr 1 do Standardów.
• W przypadku, gdy prawo państwa obcego nie przewiduje wydawania informacji do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami
  z dziećmi, przedkłada się informację z rejestru karnego tego państwa, a
  w przypadku braku takiego rejestru – oświadczenie, zgodnie z załącznikiem nr 1 do Standardów.

2. Relacje pomiędzy personelem a Małoletnim

• Pracownik buduje relacje z Małoletnimi z poszanowaniem ich praw oraz dóbr osobistych, w tym prawa pacjenta oraz prawa do intymności i prywatności.
• Przed udzieleniem świadczenia zdrowotnego Małoletniemu orazw trakcie jego udzielania Pracownik zobowiązany jest:
  • udzielać Małoletniemu w sposób przystępny i zrozumiały niezbędnych informacji o celu, przebiegu oraz możliwych następstwach świadczenia zdrowotnego;
  • zapewnić udzielanie świadczenia zdrowotnego w warunkach zapewniających poszanowanie intymności Małoletniego;
  • zapewnienie obecności rodzica, opiekuna prawnego lub opiekuna faktycznego oraz udzielanie im niezbędnych informacji dotyczących stanu zdrowia Małoletniego;
  • zadbać, by rodzic, opiekun prawny lub opiekun faktyczny nie utrudniał procesu udzielania świadczeń zdrowotnych (np. poprzez straszenie dziecka);
  • reagować na wszelkie przejawy agresji fizycznej lub werbalnej wobec Małoletniego, w tym również ze strony rodziców, opiekunów prawnych lub opiekunów faktycznych;
  • odmówić lub zaprzestać udzielania świadczeń zdrowotnych
    w przypadku, gdy z okoliczności, w tym zachowania Małoletniego lub osób mu towarzyszących, wynika, że udzielenie świadczenia może wywołać lub zwiększyć krzywdę Małoletniego, a względy zdrowotne się temu nie sprzeciwiają.
• Zabronione są:
  • naruszanie integralności cielesnej Małoletniego w sposób i w zakresie nieuzasadnionym celem świadczenia zdrowotnego;
  • wszelkie zachowania mogące budzić lęk, upokorzenie lub poczucie wstydu Małoletniego;
  • wprowadzanie Małoletniego w błąd co do zakresu, celu i następstw udzielanych świadczeń zdrowotnych;
  • dyskryminowanie Małoletniego z jakichkolwiek przyczyn, w tym ze względu na wiek lub stopień rozwoju;
  • bagatelizowanie zgłaszanych przez Małoletniego potrzeb lub symptomów (np. bólu, lęku);
  • utrwalanie, rozpowszechnianie i jakiekolwiek wykorzystywanie wizerunku Małoletniego bez uprzedniej pisemnej zgody jego przedstawiciela ustawowego.

3. Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet

• Podmiot leczniczy nie udostępnia Małoletnim możliwości korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet.
• Wszelkie przypadki niedozwolonego korzystania przez Małoletniego z sieci Internet przy wykorzystaniu sieci teleinformatycznej Podmiotu leczniczego, Pracownicy zobowiązani są zgłaszać Dyrektorowi.

Sekcja III. Zasady podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego.

• Krzywdzeniem Małoletniego są wszelkie przejawy przemocy fizycznej, psychicznej, ekonomicznej, seksualnej wobec Małoletniego, niezależnie od miejsca popełnienia, czasu trwania, intencji sprawcy, a także skutków i rozmiarów krzywdy wyrządzonej Małoletniemu.W szczególności za przejawy krzywdzenia Małoletniego uznaje się:
  • naruszenie integralności cielesnej Małoletniego, w tym uszkodzenie ciała, naruszenie czynności narządu ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia;
  • poniżanie, upokarzanie lub ośmieszanie Małoletniego;
  • groźby kierowane wobec Małoletniego;
  • praktyki manipulacyjne wobec Małoletniego;
  • uniemożliwianie lub utrudnianie zaspokajania przez Małoletniegopodstawowych potrzeb życiowych (np. wyżywienie, ubranie, schronienie, edukacja);
  • dyskryminowanie Małoletniego z jakichkolwiek przyczyn.
• W przypadku podejrzenia krzywdzenia Małoletniego lub uzyskania informacji o krzywdzeniu Małoletniego, Pracownik zobowiązany jest niezwłocznie powiadomić o tych okolicznościach Dyrektora lub osobę go zastępującą. Informację należy przekazać w sposób zapewniający bezpieczeństwo i poufność danych oraz zabezpieczyć je przed dostępem osób nieuprawnionych.
• W przypadku, o którym mowa w ust. 2 Pracownik, który powziął podejrzenie o krzywdzeniu małoletniego lub uzyskał informację o krzywdzeniu, zobowiązany jest sporządzić pisemną informację zawierającą w szczególności:
  • imię i nazwisko Pracownika,
  • imię i nazwisko Małoletniego;
  • imię i nazwisko oraz dane kontaktowe opiekunów prawnych albo opiekunów faktycznych Małoletniego;
  • datę stwierdzenia okoliczności, o których mowa w ust. 1;
  • opis stwierdzonych okoliczności;
  • datę sporządzenia informacji;
  • wskazanie osoby, której udzielono informacji o okolicznościach, o których mowa w ust. 1.
• W przypadku, gdy okoliczności, o których mowa w ust. 2, zostały stwierdzone w trakcie lub w związku z udzielaniem Małoletniemu świadczeń zdrowotnych, Pracownik udzielający świadczeń dokonuje stosownej wzmianki w dokumentacji medycznej Małoletniego pacjenta.
• Na podstawie informacji, o których mowa w ust. 2, Dyrektor lub osoba go zastępująca dokonuje weryfikacji uzyskanych informacji w szczególności poprzez:
  • rozmowę z Pracownikiem;
  • rozmowę z Małoletnim - w miarę możliwości oraz z uwzględnieniem wieku i stopnia rozwoju Małoletniego,
  • rozmowę z rodzicami, przedstawicielami ustawowymi lub opiekunami;
  • weryfikację dokumentacji, w przypadku gdy okoliczności, o których mowa w ust.1, zostały udokumentowane i znajdują się w dyspozycji Dyrektora;
  • zasięgnięcie, w miarę możliwości, opinii psychologa, prawnika lub innych ekspertów – pod warunkiem zapewnienia poufności danych Małoletniego oraz zobowiązania ww. osób do zachowania tajemnicy zawodowej.
• Po dokonanej weryfikacji Dyrektor podejmuje decyzję o ewentualnym zainicjowaniu postepowania (postępowań) formalnoprawnego, w szczególności złożenia zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa lub zawiadomienia właściwego sądu opiekuńczego.
• W przypadku podejrzenia, że osobą odpowiedzialną za wyrządzenie krzywdy Małoletniemu jest Pracownik, Dyrektor niezwłocznie, niezależnie od pozostałych czynności podejmowanych w celu wyjaśnienia okoliczności sprawy, niezwłocznie odsuwa Pracownika od procesu udzielania świadczeń zdrowotnych Małoletniemu i zapewnia, by Pracownik nie pozostawał w kontakcie z Małoletnim do czasu wyjaśnienia sprawy.W przypadku, o którym mowa w zdaniu poprzedzającym Dyrektor wszczyna wewnętrzne postępowanie wyjaśniające w celu ustalenia podstaw i zakresu ewentualnej odpowiedzialności Pracownika oraz podjęcia dalszych działań prawnych wobec Pracownika, niezależnie od czynności podejmowanych w celu ochrony Małoletniego.
• Podejmując czynności, o których mowa w niniejszej sekcji Dyrektor zobowiązany jest zapewnić, by postępowanie sprawdzające prowadzone było w sposób nienaruszający prawnie chronionych dóbr Małoletniego oraz innych osób, w tym w szczególności z zachowaniem bezpieczeństwa i poufności danych, a także zadbać, by dokonywane czynności w żaden sposób nie naruszały dobrostanu psychicznego Małoletniego.

Sekcja IV. Zasady postępowania i osoby odpowiedzialne za inicjowanie postępowań prawnych:

• W przypadku podejrzenia, że okoliczności stwierdzone w trybie określonym w Sekcji III mogą stanowić przestępstwo na szkodę Małoletniego, Dyrektor zawiadamia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa właściwą jednostkę organizacyjną prokuratury.
• Wzór zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa stanowi załącznik nr 2 do Standardów.
• W przypadku podejrzenia, że dobro Małoletniego może być zagrożone Dyrektor zawiadamia o takiej okoliczności sąd opiekuńczy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania Małoletniego.
• Wzór zawiadomienia sądu opiekuńczego stanowi załącznik nr 3 do Standardów.
• Dyrektor jest odpowiedzialny za wszczęcie procedury Niebieskiej Karty.

Sekcja V. Zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia

• W przypadku ujawnienia krzywdzenia Małoletniego zgodnie z postanowieniami Sekcji III, Dyrektor podejmuje działania w celu ustalenia planu wsparcia Małoletniego.
• Ustalając plan wsparcia Dyrektor powinien uwzględniać przede wszystkim dobro Małoletniego oraz uwzględniać jego wolę.
• Przy ustalaniu planu wsparcia Małoletniego Dyrektor może, w miarę możliwości, zasięgać opinii ekspertów, w tym psychologa i adwokata lub radcy prawnego.

Sekcja VI. Zasady przeglądu i aktualizacji Standardów;

• Dyrektor lub osoba przez niego upoważniona dokonuje przeglądu Standardów i oceny ich stosowania nie rzadziej niż raz na 2 lata w celu zapewnienia ich dostosowania do aktualnych potrzeb oraz zgodności z obowiązującymi przepisami prawa.
• W razie konieczności aktualizacji Standardów, Dyrektor lub osoba przez niego upoważniona, zapoznaje personel placówki z treścią zaktualizowanych Standardów.

Sekcja VII. Przygotowanie personelu do stosowania Standardów

• Dyrektor lub osoba przez niego upoważniona zapoznaje personel o treści Standardów niezwłocznie po ich ustaleniu.
• Każdy z Pracowników zobowiązany jest do zapoznania się z treścią Standardów oraz do ich stosowania. Naruszenie Standardów stanowi ciężkie naruszenie obowiązków Pracownika i może stanowić podstawę rozwiązania umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej.

Sekcja VIII. Zasady i sposób udostępniania małoletnim oraz ich rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania

• Dyrektor udostępnia Standardy Małoletnim, Opiekunom prawnym oraz Opiekunom faktycznym do zaznajomienia się i ich stosowania poprzez umieszczenie w miejscu ogólnodostępnym w miejscu udzielania świadczeń zdrowotnych oraz na stronie internetowej placówki.
• Wersja skrócona Standardów, przeznaczona dla Małoletnich, stanowiąca załącznik nr 4 do Standardów, udostępniana jest w sposób określony w ust. 1.
• W trakcie pierwszej wizyty w zakładzie leczniczym Pracownik rejestracji informuje Małoletniego, Opiekuna prawnego lub Opiekuna faktycznego
  o stosowaniu w placówce Standardów oraz o możliwości zapoznania się z nimi w sposób określony w ust. 1.

Sekcja IX. Przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielanie wsparcia małoletniemu. Sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego

• Zgłoszenia o zdarzeniach zagrażających Małoletniemu przyjmuje Pracownik rejestracji lub Pracownik udzielający świadczeń zdrowotnych Małoletniemu.
• Ujawnione lub zgłoszone incydenty lub zdarzenia zagrażające dobru Małoletniego przechowywane są w siedzibie Podmiotu leczniczego.
• W przypadku, gdy zdarzenia lub incydenty zagrażające dobru Małoletniego dotyczą udzielanych świadczeń zdrowotnych lub pozostają w związku z ich udzielaniem albo mają istotne znaczenie dla przebiegu procesu diagnostycznego lub leczniczego, Pracownik udzielający świadczeń zdrowotnych dokonuje stosownej wzmianki w dokumentacji medycznej Małoletniego.
• Dokumentacja dotycząca ujawnionych lub zgłoszonych incydentów i zdarzeń zagrażających dobru Małoletniego przechowywana jest przez okres 10 lat. W przypadku, o którym mowa w ust. 3 dokumentacja dołączana jest do dokumentacji medycznej i przechowywana przez okres przechowywania dokumentacji medycznej.
• Po upływie okresu przechowywania dokumentacja jest niszczona w sposób uniemożliwiający identyfikację osób, których dotyczy.

Sekcja X. Postanowienia końcowe

• Standardy wchodzą w życie z dniem 1 sierpnia 2024 r.
• Każdy Pracownik zobowiązany jest do zapoznania się ze Standardami i do ich stosowania.
• Wszelkie zmiany do Standardów wprowadza Dyrektor. Postanowienia pkt 2 stosuje się odpowiednio.

Słomniki, dn. 1 sierpnia 2024 r.

(miejscowość, data)

Załączniki:

• Wzór oświadczenia
• Wzór zawiadomienia o przestępstwie
• Wzór zawiadomienia sądu opiekuńczego
• Skrócona wersja Standardów

Załącznik nr 1 - oświadczenie.docx

Załącznik nr 2 - wzór zawiadomienia o przestępstwie.docx

Załącznik nr 3 - wzór zawiadomienia sądu opiekuńczego.docx

Załącznik nr 4 - Skrócona wersja Standardów-1.docx